နတ္တလင္းၿမိဳ႕၏ ပညာဘဏ္တိုက္



နတ္တလင္းၿမိဳ႕၏ ပညာဘဏ္တိုက္ (၁)
===========================
နတ္တလင္းၿမိဳ႕စတင္တည္ေထာင္ကာစ ၁၉၁၅ ခုနွစ္တြင္ ၿမိဳ႕ေပၚ၌ ဗုဒၶ ဘာသာ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ အလယ္တန္း ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္း ကိုယ္ထူ ကိုယ္ထ စတင္ ဖြင့္ လွစ္သည္။ ယခု ၿမိဳ႕မ အထက္တန္း ေက်ာင္း၏ အလယ္ သစ္သား ေက်ာင္း ေဆာင္ ျဖစ္ပါ သည္။ အစိုးရ အသိအမွတ္ မျပဳ ေသး သျဖင့္ ၿမိဳ႕ေပၚ မွ ပညာ တတ္ လူငယ္မ်ား အခ ေၾကးေငြ မယူပဲ ေစတနာ႔ ဝန္ထမ္း ကူညီ သင္ၾကား ၾကသည္။ ၎ ေစ တနာ ဆရာ မ်ားမွာ ဆရာၿဖိဳး (ပ ညာ အလင္း ျပ)၊ ဦးတင္၊ ဦးဘေမာ္ (ယခု NLD အမတ္ ဦးခင္ေအး ၏ အဖိုး)၊ ဦးေစာ ဟုတ္ ေခ်ာင္ (ၿမိဳ႕ မ ေက်ာင္း၏ ပထမ ဆုံး ေက်ာင္း အုပ္) စသူတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
ဆရာဦးေစာဟုတ္ေခ်ာင္၏အိမ္(ယ ခု ခိုင္သီတာ လက္ဖက္ ရည္ဆိုင္) တြင္ ၎တို႔သည္ စာအုပ္မ်ား ဝယ္ယူ စုေစာင္း ၍ စာဖတ္ခန္း တစ္ခု လည္း ဖြင့္ လွစ္ ထား ၾက၏။ စာဖတ္သူ မ်ား မ်ားျပား လာေသာ အခါ ၎ လူငယ္ ၄ ေယာက္ ကပင္ ဦးေဆာင္၍ "ဗုဒၶ ဘာသာ ယုဝ သမဂၢ စာဖတ္ အသင္း" ဟု ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္ သည္။ အသင္း ဝင္ေၾကး တစ္မတ္ ျဖစ္၍ လစဥ္ ေၾကး ၅ မူး ျဖစ္သည္။

၁၉၂၂ တြင္ နတ္တလင္းၿမိဳ႕နယ္ ျမဴနီ စီပါယ္ အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္း ခ့ဲသည္။ ဗုဒၶ ဘာသာ ယုဝ သမဂၢ စာဖတ္ အသင္း ဦးေဆာင္သူ လူငယ္ မ်ားလည္း လူႀကီး ပိုင္း သို႔ ေရာက္ လာ ၾကကာ မိမိတို႔၏ စီးပြားေရး ႀကီးပြား ေရးက တဖက္ ျဖစ္လာ ၾကသည္ မို႔ စာၾကည့္ တိုက္ အလုပ္ကို စြဲစြဲ ၿမဲၿမဲ အာရုံ မစိုက္ နိုင္ ေတာ့ သျဖင့္ စနစ္ တက် တိုးတက္ ေအာင္ ထိန္း သိမ္းနိုင္ မည့္ ျမဴနီ စီပါယ္ အဖြဲ႕သို႔ စာၾကည့္ တိုက္ အလုပ္ ကို ထိုးအပ္ ခ့ဲေလသည္။
ျမဴနီစီပါယ္အဖြဲ႕က ယခု လက္ရိွ ေျမေနရာ တြင္ သြပ္မိုး ပ်ဥ္ကာ တစ္ထပ္ အေဆာက္ အဦး တစ္ခုကို ၁၉၂၅ ခုနွစ္တြင္ ေဆာက္ လုပ္ကာ (ပုံ တင္ျပ ထားပါ သည္) လခစား စာၾကည့္ တိုက္မွဴး တစ္ဦး လည္း ခန္႔ ထား ေပးခ့ဲ၏။ ဂ်ပန္ေခတ္ ၁၉၄၂ မွ ၁၉၄၅ တြင္ အာရွ လူငယ္ အစည္း အရုံးက စာၾကည့္ တိုက္ကို ဆက္လက္ ထိန္း သိ္မ္း သည္။ စစ္ႀကီး အၿပီး အာရွ လူငယ္ အစည္း အရုံး ကို ျမန္မာ နိုင္ငံလုံး ဆိုင္ရာ လူငယ္ အစည္း အရုံး အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္း ေသာ အခါ တြင္လည္း ထို အဖြဲ႕ အစည္း ကပင္ စာၾကည့္ တိုက္ကို ဆက္ လက္ ေစာင့္ ေရွာက္ ခ့ဲ၏။
၁၉၄၈ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရ အၿပီး ၁၉၄၉ ခုနွစ္ နတ္တလင္း ၿမိဳ႕ ေရာင္စုံ သူပုန္ လက္ထဲ က်ေရာက္ ခ်ိန္ တြင္ ထိုစာ ၾကည့္ တိုက္ႀကီး အ တြင္း ရိွ အဖိုးတန္ စာအုပ္ အားလုံး ပ်က္စီး ေပ်ာက္ဆုံး ခ့ဲရေတာ့ သည္။ တိုင္း ျပည္ ျပန္လည္္ ေအးခ်မ္း လာသည့္ ၁၉၅၄ ခုနွစ္ ေရာက္မွ သာ ၿမိဳ႕ေပၚ ရိွ လူငယ္ လူႀကီးမ်ား ျဖင့္ စာၾကည့္တိုက္ ကို ျပန္ လည္ ထူေထာင္ ခ့ဲရ သည္။ ဤ သည္တြင္ သဟာ ယ စာၾကည့္ တိုက္ ဟူ၍ စတင္ ေပၚ ေပါက္ လာ ခ့ဲ သည္။
၎သဟာယ စာၾကည့္တိုက္၏ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕မွာ
နာယကလူႀကီးမ်ား
----------------
၁၊ ၊ ဦးထြန္းရိွန္ (စာေရးဆရာ မိုးဟိန္း)
၂၊ ၊ ဦးစုခင္ (ယခု ကိုခ်ာတိတ္၊ ကိုဝဏၰတို႔ အိမ္)
၃၊ ၊ ဦးက်င္ (ယခု ျမင့္ရာဇာ ေဆးဆိုင္ ေနရာတြင္ ေနထိုင္သည္။ ကိုေပါက္စ ၏ ဖခင္ ျဖစ္သည္။ )
၄၊ ၊ ဦးလွေမာင္ (ေစ်းလမ္း၊ ဆရာႀကီး ဦးခင္ ေသာ္၏ ဖခင္)
စသူတို႔ ျဖစ္သည္။
အမႈေဆာင္မ်ား
-------------
၁၊ ၊ ဦးတင္ေမာင္ (ဥကၠဌ)
ဘူးစိမ္းႀကီးကိုေပါက္၊ ကိုမ်ိဳးေလး၊ မယု စသူတို႔၏ ဖခင္
၂၊ ၊ ဦးေက်ာ္ဝ ( အတြင္းေရးမွဴး)
အျပင္သာဇီလမ္း ဆရာမ ေဒၚမူမူဟန္ ၏ ဖခင္
၃၊ ၊ ဦးသန္းလိႈင္ (တြဲဖက္ တြင္းမွဴး)
ဆရာႀကီးဦးထြန္းလင္း၊ အာေရာဂ်ံ ဦးသန္း ေထြး တို႔၏ အစ္ကို
၄၊ ၊ ဦးေအာင္ဝင္း (ေငြထိန္း)
ယခု ခိုင္သီတာ ဆိုင္ေနရာ တြင္ေနသြားသည္။ စာရင္စစ္ မွဴး ေဒၚ သန္းသန္း ဝင္း၏ ဖခင္
၅၊ ၊ဦးအုန္းျမင့္ ( အမႈေဆာင္)
၆၊ ၊ ဦးေက်ာ္ဝင္း (အမႈေဆာင္)
စာေရးဆရာ နတ္တလင္းသက္ျပင္း
၇၊ ၊ ဦးတင္ဦး (အမႈေဆာင္)
၎ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားသည္ အေဆာက္အဦ ကိုျပဳျပင္ စာအုပ္ မ်ားကို ဝယ္ယူ စုေစာင္း၍ စာၾကည့္ တိုက္ႀကီး ျပန္လည္ အသက္ဝင္ ေအာင္ ႀကိဳးစား ခ့ဲ ၾကသည္။ စာၾကည့္ တိုက္ ႀကီး ျပန္လည္ ထြန္းကား လာခ်ိန္ ၁၉၆၂ တပ္မေတာ္ မွ အာဏာ သိမ္း ၿပီး ၁၉၆၄ တြင္ တစ္ပါ တီ အာဏာရွင္ စနစ္ အရ ပုဂၢလိ က အသင္း အဖြဲ႕မ်ား ဖ်က္သိမ္း ျခင္း ခံၾကရ ရာတြင္ သဟာယ စာၾကည့္ တိုက္ အမႈေတာင္ အဖြဲ႕လည္း ပါဝင္ သြားကာ နတ္တလင္း ၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္ သာယာ အဖြဲ႕ လက္သို႔ အပ္နွင္း လိုက္ရ ၏။
(ေယာဆရာႀကီး )

0 comments:

Post a Comment

Blogger templates

Popular Posts